Met regelmaat hoor ik mijn klanten zeggen dat ze mijn foto’s ook doorsturen naar hun klanten, zodat zij daar ook profijt van hebben. Leuk natuurlijk dat de klant de foto’s cadeau wil geven, maar mag dat eigenlijk wel?
Een voorbeeld
Ik fotografeer voor een bedrijf dat gevestigd is in een verzamelgebouw en maak foto’s van de ruimtes en maak sfeerbeelden in de gezamenlijke ruimten. De eigenaar van het verzamelgebouw vraagt vervolgens of hij de foto’s ook mag gebruiken en mijn opdrachtgever stuurt de foto’s door. Vervolgens worden de foto’s ook gebruikt op de website van het verzamelgebouw. Bijna iedereen blij, want beide partijen beschikken nu over mooie foto’s en er hoeft maar één keer voor te worden betaald.
Ik schrijf bewust BIJNA iedereen blij, want ik als fotograaf ben niet zo blij. Want het cadeau geven van foto’s mag niet zomaar. Dit is waar auteursrecht en gebruikslicenties om de hoek komen kijken.
Mijn opdrachtgever huurt mij namelijk in om voor hem/haar bedrijfsfoto’s te maken. Deze heeft namelijk behoefte aan kwalitatief goede foto’s en huurt mij in om in deze behoefte te voorzien. Ik maak de gewenste foto’s en mijn opdrachtgever krijgt vervolgens een gebruikslicentie om de foto’s te gebruiken. Deze gebruikslicentie geldt alleen voor mijn opdrachtgever en niet voor anderen. Wil iemand anders de foto’s ook gebruiken (in dit geval de eigenaar van het verzamelgebouw), dan zal deze ook een gebruikslicentie moeten verkrijgen.
Auteursrecht (copyright)
In tegenstelling tot wat veel mensen denken, blijven de foto’s in de meeste gevallen eigendom van de fotograaf. Dit is het zogenaamde auteursrecht, of copyright in het Engels. De opdrachtgever heeft weliswaar het recht om de foto’s te gebruiken (in de vorm van een gebruikslicentie), maar de fotograaf blijft eigenaar van de foto’s en kan dus ook een gebruikslicentie aan meerdere partijen toekennen. Tenzij daar uiteraard andere afspraken over zijn gemaakt met de opdrachtgever.
Copyright op software
Veel opdrachtgevers zijn niet exact op de hoogte van het auteursrecht en zijn van mening dat zij de eigenaar van de foto’s zijn, die ik voor hen heb gemaakt. Immers zijn zij degenen, die mij betaald hebben voor hun foto’s. Op zich begrijpelijk, maar als je het vergelijkt met de aanschaf van een softwarepakket is het eigenlijk heel logisch.
Stel je voor. Je schaft een softwarepakket aan om je boekhouding te doen. In werkelijkheid koop je niet de software, maar koop je het recht om de software te gebruiken. Zou je de eigenaar van de software zijn, dan zou jij vervolgens het recht hebben om de software te kopiëren en aan iedereen gratis uit te delen. Je hoeft geen econoom te zijn om te realiseren dat geen enkel bedrijf op deze manier zou kunnen opereren.
Dus, als je buurman de software ook wil gebruiken, dan moet deze ook een licentie kopen. En zo werkt het ook met foto’s. Je koopt het recht om de foto’s te gebruiken, die de fotograaf voor je gemaakt heeft en niet de foto zelf.
Mag ik dan helemaal geen bedrijfsfoto’s delen met anderen?
Uiteraard mogen andere de foto’s ook gebruiken, maar alleen nadat er overeenstemming is bereikt met de fotograaf. Het staat de fotograaf vrij om een gebruikslicentie af te geven voor gebruik van de foto’s door derden.
Boetes bij verkeerd gebruik
Natuurlijk zijn er opdrachtgevers, die ondanks alles moedwillig de foto’s delen met anderen. Daarmee snijden zij niet zozeer zichzelf mee in de vingers. Maar degenen, die de foto’s zonder gebruikslicentie gebruiken riskeren een boete. Er zijn zat fotografen, maar ook aanbieders van stockfoto’s, die actief het internet afstruinen. Zij zijn op zoek naar foto’s, die zonder licentie worden gebruikt en een factuur, inclusief boete sturen.
Over Emiel Lops Fotografie
Sinds 2011 ben ik werkzaam als professioneel fotograaf en heb ik mij gespecialiseerd in bedrijfsfotografie en zakelijke portretfotografie.
Hoewel mijn standplaats Rotterdam is, ben ik werkzaam door heel Nederland en daarbuiten.
Geïnteresseerd in mijn fotografie? Neem contact op en ik bespreek graag de mogelijkheden.